Γνωμοδότηση

Κατόπιν σχετικής αιτήσεως της Πρόεδρου της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής, με την οποία ζητείται η γνώμη της Αρχής σχετικά με το ζήτημα εάν η δημοσιοποίηση των στοιχείων των χρηματοδοτών των πολιτικών κομμάτων κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του άρθρου 21 παρ. 2 περ. ιδστ΄ του ν. 3023/2002, είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του ν. 2472/1997, η Αρχή έκρινε ότι η ανάρτηση των στοιχείων αυτών στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Ελέγχου για χρονικό διάστημα δέκα (10) ετών, όπως προβλέπει το άρθρο 21 § 2 ιζ΄ του ν. 3023/2002, παραβιάζει προφανώς την αρχή της αναλογικότητας και την αρχή της χρονικά πεπερασμένης διατήρησης των δεδομένων (άρθρο 4 § 1 περ. δ΄ του ν. 2472/1997), η οποία ισχύει κατά μείζονα λόγο στην περίπτωση των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, και μάλιστα όταν αυτά δημοσιοποιούνται στο Διαδίκτυο. Κατά την κρίση της Αρχής, η διατήρηση των δεδομένων αυτών στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Ελέγχου δεν θα πρέπει να παρατείνεται πέραν των δύο ετών από την ανάρτησή τους. Επίσης η Αρχή έκρινε ότι παράλληλα με τον στόχο της διαφάνειας, είναι απαραίτητο να ληφθεί πρόνοια ώστε να αποτρέπεται, κατά το δυνατόν, τόσο το ενδεχόμενο δημιουργίας προφίλ (profiling) σε βάρος κάποιου ατόμου όσο και η δυνατότητα πρόσβασης στα δημοσιοποιούμενα στοιχεία μέσω μηχανών αναζήτησης (δεικτοδότηση από εξωτερικές μηχανές αναζήτησης).

Η Αρχή κατόπιν σχετικού ερωτήματος από τη Γενική Επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης σχετικά με τη διατήρηση των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης 2016-2017 στο Πληροφοριακό Σύστημα ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ, σύμφωνα με το νομοσχέδιο με τον τίτλο «Επείγουσες ρυθμίσεις για την υποβολή δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και άλλες διατάξεις», που έχει ήδη ψηφιστεί από τη Βουλή και δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Α’ 186/2018), γνωμοδότησε ότι α) απαιτείται η εφαρμογή για την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων να τροποποιηθεί, έτσι ώστε ο υπόχρεος να υποβάλει επιβεβαιωτική δήλωση με πλήρες περιεχόμενο, κατά τον απλούστερο δυνατό και περισσότερο κατανοητό για τον υπόχρεο τρόπο, ώστε να εξυπηρετείται και η ασφάλεια δικαίου, β) οι αλλαγές που επήλθαν από τον νόμο και επηρεάζουν τον κύκλο των υποχρέων ή το περιεχόμενο της δήλωσης απαιτείται να επισημαίνονται ευκρινώς στα οικεία πεδία, γ) η πρόσβαση στα περιεχόμενα των προγενέστερων δηλώσεων που είχαν οριστικά υποβληθεί για την ίδια περίοδο θα πρέπει να περιοριστεί αποκλειστικά και μόνο στους υποχρέους, ώστε αυτοί να υποβάλουν εκ νέου τη δήλωσή τους ως έχει ή με κάποιες τροποποιήσεις, δ) εξαίρεση αποτελούν οι δηλώσεις εκείνες με βάση τις οποίες έχουν διενεργηθεί και ολοκληρωθεί έλεγχοι και οι οποίες μπορεί να διατηρηθούν στο σύστημα επί μικρό χρονικό διάστημα που είναι αναγκαίο, προκειμένου τα αποτελέσματα των ελέγχων να επιβεβαιωθούν από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα διάταξη του άρθρου 3 παρ. 26, ερμηνευόμενη σε συνδυασμό με το άρθρο 4 παρ. 5, πρέπει να θεωρηθεί ότι ορίζει ως χρόνο διατήρησης τον προβλεπόμενο στην τελευταία αυτή διάταξη για την διενέργεια του ελέγχου, εκτός των περιπτώσεων, στις οποίες έχει κινηθεί η διαδικασία ελέγχου των ΔΠΚ, οπότε τα δεδομένα των ΔΠΚ επιτρέπεται να διατηρούνται και μετά την παρέλευση της πενταετίας έως την ολοκλήρωση του ελέγχου και ε) η ρύθμιση του άρθρου 3 παρ. 26 του νόμου θα πρέπει να θεωρηθεί ότι ορίζει ως χρόνο διατήρησης τον προβλεπόμενο στην τελευταία αυτή διάταξη για την διενέργεια του ελέγχου, εκτός των περιπτώσεων, στις οποίες έχει κινηθεί η διαδικασία ελέγχου των ΔΠΚ, οπότε τα δεδομένα των ΔΠΚ επιτρέπεται να διατηρούνται και μετά την παρέλευση της πενταετίας έως την ολοκλήρωση του ελέγχου, και με την έννοια αυτή η ρύθμιση δεν αντιβαίνει από την εξεταζόμενη άποψη στον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων.